امروز (12 شهریورماه) سالروز درگذشت پروفسور محمود حسابی، پدر علم فیزیک و مهندسی نوین ایران است. گزارش پیشرو به این مناسبت گذری کوتاه بر زندگی، شخصیت و آثار و خدمات این چهره ماندگار علمی ایران دارد.
سیدمحمود حسابی (تولد ۳ اسفند ۱۲۸۱ - درگذشت ۱۲ شهریور ۱۳۷۱) با نام اصلی محمود خان میرزا حسابی، معروف به پروفسور حسابی، فیزیکدان، وزیر آموزش و پرورش در دولت دکتر محمد مصدق و بنیانگذار فیزیک دانشگاهی در ایران بود.
پدرش سیدعباس معزالسلطنه و مادرش گوهرشاد حسابی، هر دو اهل تفرش و از سادات تفرش بودند. او چهار سال اول دوران کودکیاش را در تهران سپری کرد. در هفت سالگی تحصیلات ابتدایی خود را در بیروت با تنگدستی و مرارتهای دوری از میهن، در مدرسه کشیشهای فرانسوی آغاز کرد. در همان زمان تعلیمات مذهبی و ادبیات فارسی را نزد مادرش آموخت.
شروع تحصیلات متوسطه سیدمحمود حسابی مصادف با آغاز جنگ جهانی اول و تعطیلی مدارس فرانسویزبان بیروت بود. از اینرو به مدت دو سال در منزل به تحصیل پرداخت. پس از آن در کالج آمریکایی بیروت به تحصیلات خود ادامه داد. در 17 سالگی لیسانس ادبیات و در سن 19 سالگی لیسانس بیولوژی را اخذ کرد
پنجمین نمایشگاه تخصصی کتاب هنر با حضور ناشران برجسته، 15 تا 20 شهریور از ساعت 9 تا 21 در فرهنگسرای ارسباران برگزار می شود.
پنجمین نمایشگاه تخصصی کتاب هنر با حضور ناشران برجسته، 15 تا 20 شهریور از ساعت 9 تا 21 در فرهنگسرای ارسباران برگزار خواهد شد.
این نمایشگاه با همکاری انتشارات یساولی، افق و ققنوس با عرضه بیش از 2000جلدکتاب های تخصصی هنر در رشته های (معماری ، هنرهای تجسمی ، صنایع دستی ، موسیقی ، سینما ، هنرهای نمایشی ، نقاشی و طراحی ، گرافیک ، عکاسی و تاریخ هنر) برای بازدید عمومی مهیا شده و بخشی نیز با موضوع کتاب های ادبیات معاصر ایران و جهان از نویسندگان مطرح در این نمایشگاه دایر است.
علاقمندان برای بازدید از این نمایشگاه میتوانند به نشانی خیابان دکتر شریعتی ، سیدخندان ، خیابان جلفا ، فرهنگسرای ارسباران مراجعه کنند یا برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره 22872818 تماس بگیرند.
11 شهریور برابر با سالروز ثبت مدرسه دارالفنون در فهرست آثار ملی است. این مدرسه که روزگار پر فراز و نشیبی را از سرگذرانده، محقق، نویسنده و مترجمانی چون اعتمادالسلطنه، عباس اقبال آشتیانی، محمد معین و مصطفی چمران را در دامان خود پرورش داده است. در این گزارش مروری کوتاه بر دستاوردها و تالیفات این بزرگمردان خواهیم داشت.
دارالفنون با 166 سال قدمت، یکی از مهمترین مکانهای تاریخی-آموزشی ایران بهشمار میرود و در پر سر و صداترین و پر ازدحامترین منطقه تهران (میدان توپخانه در سمت منتهی به خیابانهای ناصریه، الماسیه و ناصرخسرو) قرار گرفته است. مدرسه دارالفنون از یادگارهای دوران قاجار است و بنای تاریخی ارزشمندی دارد. در محوطه حیاط و ساختمانهای دارالفنون اشعاری از 11 شاعر بزرگ پارسیزبان مانند فردوسی، مولوی، بابا افضل کاشانی بر کاشیهای فیروزهای نقش بسته که جلوهای خاص به آن داده است.
دارالفنون در بدو تاسیس پذیرای دانشآموزانی بود که از بین شاهزادگان 14 تا 16 سال انتخاب میشدند و شهریهای نیز نمیپرداختند. به تدریج رشتههایی مثل طب، جغرافیا، سینما، تئاتر، نقاشی، عکاسی در این مرکز آموزشی تدریس میشد. در اواخر دوره قاجار فعالیت دارالفنون رفته رفته دچار رکود شد. در فاصله سالهای 1310- 1318 دارالفنون مجددا وارد دوره جدیدی از شکوفایی و رونق شد. نیکلای نیویچ مارکف، مهندس روسی مسئولیت بازسازی دارالفنون را به عهده گرفت و در زمان کفالت اسماعیل مرآت در وزارت معارف و اوقاف و صنایع مستظرفه این اقدامات پیگیری شد. علاقه مفرط و اطلاعات فراوان مارکف درباره معماری ایرانی و هخامنشی باعث شد او ساختمانی جدید به سبک معماری هخامنشی – اروپایی بنا کند.
«دا»، «سفر به گرای 270 درجه»، «داستانهای شهر جنگی»، «دشتبان»، «شطرنج با ماشین قیامت» و «غنیمت»، جزو آثار ارسالی انتشارات الهدی به نمایشگاه کتاب مسکو، به منظور ارائه امتیاز نشر (رایت) قرار گرفتهاند.
گروه انتشاراتی الهدی، امتیاز نشر 99 عنوان کتاب از آثار خود و 19 ناشر ایرانی را در نمایشگاه کتاب مسکو عرضه میکند که در میان آنها، علاوه بر آثار کلاسیک کشورمان، نام آثار پرفروشی چون «دا»، «سفر به گرای 270 درجه»، «داستانهای شهر جنگی»، «دشتبان» و «شطرنج با ماشین قیامت» به چشم میخورد.
آثار ارسالی حوزه دفاع مقدس به نمایشگاه کتاب مسکو، به منظور ارائه امتیاز نشر (رایت) توسط الهدی، این عنوانهاست:
1. دا (فارسی)/ سیده زهرا حسینی/ سوره مهر این کتاب، روایت خاطرات سیده زهرا حسینی در مورد جنگ ایران و عراق است و به اهتمام سیده اعظم حسینی نگاشته شده و توسط انتشارات سوره مهر به چاپ رسیده است. «دا»، در زبان کردی به معنی مادر است و زهرا حسینی که خود یکی از کردهای پهله زرینآباد استان ایلام است، با انتخاب این عنوان سعی کرده به موضوع مقاومت مادران ایرانی در طول جنگ ایران و عراق بپردازد.
جرقه اولیه داستانی «بال نقرهای» به گونه ای است که پلی میان افسانه و واقعیت می سازد؛ یعنی همان نکتهای که خیلی زود می تواند خیالات کودک را تسخیر کند.
با نگاهی گذرا به وضعیت ادبیات جهان در حوزه کودک و نوجوان در مییابیم که پدیدهای به نام رمان کودک، جایگاه واقعیاش را در بین مخاطبان خود پیدا کرده است به نحوی که سالیانه دهها جایزه و جشنواره نیز در این زمینه اهدا و برگزار میشود.
کارشناسان ادبیات کودک و نوجوان در کشور ما همواره با این سؤال مواجه بودهاند که حد و مرز رمان کودک تا کجاست و اصولاً چگونه باید کودک را به عنوان یک رمان خوان به رسمیت شناخت؟ ایجاد نشدن جرقههای اولیه در نوشتن رمان برای کودکان از سوی نویسندگان ما، در درجه اول ریشه در نشناختن حدود انتخاب موضوع و شیوه پردازش دارد. نکته ای که فقط با مرور ضمنی آثار شاخص ترجمه شده قابل دستیابی است.
برخی کارشناسان بر این باورند که رمان کودک با در نظر گرفتن استانداردهای جهانی، ایجاد پلی حسی مابین کودکی کردن تا مرز نوجوانی کردن است و کفه این ترازوی حسی باید به سمت مرز مبدأ یعنی کودکی متمایل باشد. هدف اصلی رمان کودک ایجاد جهان دگرگون در ذهن کودک نیست بلکه رسالت اصلیاش این است که در درجه نخست ترس خواننده از مواجه شدن با کتابهای قطور را از بین ببرد.
در رمان کودک معمولاً اصولی اولیه چون استفاده از شخصیتهای شبه فانتزی، ایجاد ماجراهای داستانی پرکشش وجدال سیاهی و سفیدی مورد استفاده قرار میگیرد، یعنی همان عواملی که مختص داستانهای شبه افسانه ای کوتاه، همراه با تصویرگری با تغییری کوچک و نامحسوس است.
نویسندگان بسیاری تاکنون توانستهاند به منظور ارتقای کیفیت و ثبت رمان کودک گامهای موثری بردارند که از میان آنها میتوان از «کنت اپل»، نویسنده کانادایی نام برد. اپل توانسته با استفاده از تخیل مثال زدنیاش، بسیاری از کودکان را با مفهوم رمان کودک آشنا کند؛ نویسنده ای که کارهایش
نشست آشنایی با اصول فهرستنویسی نسخههای خطی با سخنرانی دکتر سیدمحمد طباطبایی «منصور» دوشنبه 10 شهریور در کتابخانه و موزه ملی ملک برگزار میشود.
به نقل از روابط عمومی موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک، در این نشست، اصول اساسی و بنیادین برای فهرستنویسی نسخههای خطی در کتابخانهها و گنجینههای این نسخهها مورد بررسی و بحث قرار میگیرد.
نشست آشنایی با اصول فهرستنویسی نسخههای خطی، سومین نشست از این مجموعه جلسههای تخصصی شناخت فرهنگ و هنر ایرانی- اسلامی است که به مناسبت دهه کرامت و ششمین جشنواره فرهنگی هنری ماه هشتم در موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک برگزار میشود.
موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک، نخستین موزه وقفی- خصوصی ایران و یکی از شش کتابخانه بزرگ کشور در حوزه نسخههای خطی است که در سال 1316 خورشیدی از سوی حاج حسین آقا ملک بر آستان قدس رضوی وقف شده است. این موقوفه 77 ساله اکنون در محوطه تاریخی باغ ملی تهران واقع شده است.
این نشست دوشنبه 10 شهریورماه از ساعت 16 تا 18 در میدان امام خمینی(ره)، خیابان امام خمینی، سردر باغ ملی، خیابان ملل متحد برگزار میشود. علاقهمندان حوزه هنرهای سنتی ایرانی- اسلامی به ویژه دوستداران نسخههای خطی میتوانند در نشست یادشده حضور یابند.
کتاب های«من زندهام»، «زندان الرشید»، «همت»، «لشكر خوبان» و «آن بيست و سه نفر» از کتابهای پرفروش فروشگاه مرکزی شهر کتاب در نیمه دوم مرداد ماه هستند.
به نقل از پایگاه اطلاعرسانی موسسه شهر کتاب در میان فهرست کتابهای پرفروش فروشگاه مرکزی شهر کتاب در نیمه دوم مرداد امسال (1393) در حوزه دفاع مقدس کتابهای «من زندهام» نوشته معصومه آباد، «زندانالرشيد» خاطرات علیاصغر گرجیزاده، به قلم محمدمهدی بهداروند، «آن بيست و سه نفر» خاطرات خودنوشت احمد یوسفزاده، «همت» اثر محمد عزیزی و «لشكر خوبان» خاطرات مهدیقلی رضایی، از معصومه سپهری قرار دارند.
«من زندهام»، مجموعه خاطرات معصومه آباد از روزهای کودکی تا زمان اسارتش در اردوگاههای رژیم بعث عراق است. این کتاب از سوی انتشارات بروج در قطع وزیری، 555 صفحه منتشر شده و طی یکسال به چاپ چهل و یکم رسیده است.
کتاب «زندان الرشید»، خاطرات رئیس ستاد سپاه ششم نیروی زمینی سپاه، سردار علیاصغر گرجیزاده، خاطرهنگار محمدمهدی بهداروند، با شمارگان پنج هزار نسخه، 746 صفحه، قطع وزیری، مصور، جلد گالینگور، به بهای 299 هزار ریال از سوی انتشارات سوره مهر در آستانه چاپ سوم است.
«همت» را انتشارات روزگار با همکاری انتشارات پلاک هشت، اول بهمن 1392 با شمارگان سههزار و 300 نسخه، در یکهزار و 152 صفحه، قطع رقعی و به بهای 400هزار ریال منتشر کرده است.
«آن بیست و سه نفر»، خاطرات خودنوشت احمد یوسفزاده را انتشارات سوره مهر، با شمارگان دو هزار و 500 نسخه، قطع رقعی، 408 صفحه، با بهای 139 هزار ریال در خرداد 1393 منتشر کرده است.
كتاب «لشگر خوبان» خاطرات داستانی مهدیقلی رضایی از رزمندگان قدیمی آذربایجان است. این خاطرات به قلم معصومه سپهری كه پیش از این، خاطرات نورالدین عافی در كتاب «نورالدین پسر ایران» با تدوین وی به چاپ رسیده بود، نوشته شده است. سوره مهر اخیراً چاپ سیو هفتم «لشکر خوبان» را با شمارگان دو هزار و 500 نسخه منتشر کرده است.
مهلت ارسال آثار به بیست و سومین دوره کتابهای برتر دانشگاهی، تا پایان شهریورماه 93 تمدید شد.
مجید جهانی، مدیر واحد نشر موسسه انتشارات دانشگاه تهران، درباره تمدید مهلت ارسال آثار به بیست و سومین دوره کتابهای برتر دانشگاهی، اظهار کرد: با توجه به استقبال اهالی علم از فراخوان ارسال آثار که پیش از این تا پایان مردادماه اعلام شده بود، این مهلت تا پایان شهریورماه تمدید شد.
وی با اشاره به اینکه تاکنون بیش از 500 اثر دانشگاهی به دبیرخانه بیست و سومین دوره کتابهای برتر دانشگاهی ارسال شده است، گفت: تلاش داریم تا بیست و سومین دوره انتخاب کتابهای برتر دانشگاهی باشکوه بیشتری برگزار شود، بنابراین از همه دانشگاهها و ناشران دانشگاهی برای شرکت در این دوره دعوت میکنیم.
ناشران برای شرکت در این دوره کافی است کتاب منتشر شده در سال 92 را ارسال کنند، مشروط به اینکه همگی یا یکی از مولفانیا مترجمان این آثار، عضو هیات علمی دانشگاه باشند و سه نسخه از کتاب بههمراه فهرست سوابق علمی و پژوهشی پدیدآورندگان نیز به دبیرخانه ارسال شود. درباره آثار ترجمهای نیز کافی است 50 صفحه از کتاب ارسال شود.
در این دوره، کتابهایی که اعضای هیات علمی دانشگاهها به زبانهای خارجی تالیف کردهاند نیز در بخش بینالملل بررسی خواهد شد.
آخرین مهلت ارسال کتاب به بیست و سومین دوره کتاب سال دانشگاهی، تا پایان شهریورماه 1393 اعلام شده است. مراسم پایانی این جشنواره و قدردانی از مولفان و مترجمان برتر نیز در نیمه دوم سال جاری برگزار خواهد شد.
مولفان، مترجمان و ناشران میتوانند آثار خود را تا پایان شهریورماه به نشانی دبیرخانه بیست و سومین دوره کتاب سال دانشگاهی، واقع در انتهای کارگر شمالی، خیابان شانزدهم، موسسه انتشارات دانشگاه تهران ارسال و برای کسب اطلاعات بیشتر با شمارههای 88012080، 88009326 و 88001080 تماس بگیرند.
مرور چهره سیاسی و مذهبی امام موسی صدر در میان برگهایی از تاریخ با تکیه برخوانش متفاوت وی از اسلام و نفوذ کلامش در اذهان مردم لبنان نشان از این دارد که تاریخ پس از 36 سال از مفقود شدنش هنوز وی را عمیقتر جستوجو میکند.
حضور روحانیای به نام امام موسی صدر در میان شیعیان لبنان و تلاش فراگیر وی برای ترغیب مردم این کشور برای به دست آوردن حقوق خود به افسانهای میماند که در برگهای تاریخ سالیانی است که با آب و تاب مرور میشود؛ روحانی جوانی که با دست خالی و تنها با تکیه بر قدرت ایمان،مردمی را از ناامیدی، تفرقه و جنگهای داخلی بیرون کشاند و به سوی حیاتی عزتمند در سایه اسلام فرا خواند.
اسلامی که با قرائت امام موسی از زیر غبار تفرقه بیرون آمد و تلالوی دیگر گرفت. در سایه این خانه تکانی صدر، حیاتی در لبنان شکل گرفت که امروز شاگردان وی در تلاشند تا با پیروی از آن خوش بدرخشند و نام مردی را که در کوچه و خیابانهای یکی از زیباترین سرزمینیهای کنار مدیترانه هنوز هم زمزمه میشود، زنده نگه دارند.
مرور کتابهای که به نوعی سعی کردند به ترسیم نقش و چهرهای از امام موسی صدر در نجات مردم لبنان با تمسک به مذهب شیعه روی آورند نشان از این دارد که تاریخ سعی دارد با ثبت چهرهای که سرنوشتش در هالهای از ابهام مانده وی را در اذهان زنده نگه دارد. چهرهای که در کتابهایی با عنوان «پیشوایی فراتر از زمان» نوشته دکتر محمود سریعالقلم، «لبنان به روایت امام موسی صدر و شهید مصطفی چمران» به کوشش زندهیاد علی حجتی کرمانی و «ساختار سیاسی اجتماعی لبنان و تأثیر آن بر پیدایش جنبش امل» تالیف سیدعلی حقشناس کمیاب بر وجه سیاسی صدر به شکل بارزی تاکید شده است.
اين اثر به انديشه و سيره علمي و عملي امام رضا عليه السلام در عرصههايي نظير مطالعات كاربردي دين و روان، مهارتهاي ذهني-شناختي، مهارتهاي ارتباطي-اجتماعي و مهارتهاي خانوداگي- تربيتي پرداخته است.
در اين كتاب با نگاهي پژوهشگرانه و تأملبرانگيز در آموزههاي ديني، راهبردهايي كلي و فراگير را مطرح ميكند كه براي هر زمان و مكان پاسخگوست. اين كتاب صرفا حديث رضوي نيست، بلكه نگاهي به احاديث دارد و وارد فرازي از گفتار قول و فعل امامان ميشود و متناسب با تعريف استاندارد جهاني بهداشت دستهبنديهاي خود را ارائه ميدهد.
در اين كتاب، رهنمودهاي امام به دو دسته تقسيم ميشوند؛ برخي به گونهاي مستقيم به موضوع مهارتهاي زندگي پرداخته و برخي ديگر، بازتاب نگاه كلي و جامع امام است و ميتوان با رويكردي تعميمي آن را به موضوع مهارتهاي زندگي پيوند داد بخشهاي مختلف كتاب اشاره كرد و گفت: «مهارت خودآگاهي، مهارت تصميمگيري، مهارت حل مسأله، مهارت تفكر نقاد، مهارت تفكر خلاق، مهارت دوستيابي، مهارتهاي خانوادگي، مهارتهاي شناختي، مهارتهاي فرزندپروري، مهارتهاي تربيتي و... از جمله بخشهاي مختلف كتاب «مهارتهاي زندگي در سيره رضوي» است.
مزاياي كتاب مذكور را مي¬توان در حسن گزينش روايات از ميان حجم عظيمي از معارف اهل بيت عليهم السلام دانست. ديگري، امروزي بودن ادبيات نوشتار است كه از پيچيدگي ها، اطناب مطالب و خسته كننده بودن مبرا بوده و خواننده توان ارتباط گيري ذهني با متن را دارا است و از پيچيدگي هاي كتب روانشناختي و حتی روایی بدور بوده است. و از ديگر مزاياي آن ارائه مثالها و نمونه هاي كاربردي از روايات و سيره رضوي براي پاسخگويي به مسائل عصر كنوني از منظر اهل بيت عليهم السلام است. بنابراين كاربردي بودن مطالب كتاب بسيار حائز اهميت است.